Piaski oraz Szczygliczka (niem. Sandkrug-Stieglitzka) to malownicza północna część Ostrowa Wielkopolskiego, która odgrywa istotną rolę w zakresie rekreacji oraz wypoczynku dla mieszkańców oraz odwiedzających. To wyjątkowe miejsce składa się z dwóch niegdyś ekskluzywnych przysiółków Karsek: Piaski, zlokalizowane przy ulicy Limanowskiego, oraz Szczygliczka, której adres to ulica Poznańska.
W tej okolicy można znaleźć liczne tereny zielone, które sprzyjają organizacji różnych form aktywności na świeżym powietrzu, a także możliwości relaksu w spokojnej atmosferze. Zarówno Piaski, jak i Szczygliczka charakteryzują się niepowtarzalnym klimatem, przyciągającym zarówno lokalnych mieszkańców, jak i turystów.
Historia
Od XIX wieku tereny te stały się popularnym miejscem wypoczynku. W tym rejonie cieszyła się uznaniem restauracja, która oferowała miejsca noclegowe oraz mały basen, co przyciągało wielu turystów.
W latach 70. XX wieku zaczęto realizować pomysł stworzenia sztucznego zbiornika wodnego, zlokalizowanego w malowniczym otoczeniu lasów, wzdłuż Rowu Franklinowskiego, będącego dopływem rzeki Ołobok. Po zakończeniu budowy, zbiornik o powierzchni lustra wody wynoszącej 29,62 ha, został oddany do użytku w 1977 roku.
Na obszarze Parku Kultury i Wypoczynku Piaski-Szczygliczka można znaleźć nieczynną wąskotorową kolejkę parkową oraz skansen pszczelarski im. Marty i Edwarda Pawlaków, który obecnie funkcjonuje jako Park Olbrzymich Owadów.
Zbiornik
Zbiornik w Piaskach-Szczygliczce to jeden z kluczowych zbiorników zaporowych, który znajduje się w południowej części Wielkopolski. Jego pojemność wynosi 740,5 tys. m³, a średnia głębokość to 2,5 m.
Na terenie zbiornika zlokalizowana jest piaszczysta plaża, która stanowi atrakcyjne miejsce do wypoczynku. Obszar ten charakteryzuje się zróżnicowanymi warunkami przyrodniczymi, w tym łąkami wodnymi, łąkami oraz lasami, co sprzyja występowaniu bogatej fauny i flory.
W tym miejscu można spotkać około 180 różnych gatunków ptaków, zarówno osiadłych, jak i przelotnych. W październiku 2018 roku przykładowo zaobserwowano nieliczne w Polsce wąsatki, co świadczy o ekologicznej wartości tego obszaru.
Cmentarz na Piaskach
W okresie II wojny światowej, dokładnie pod koniec 1943 roku, w lesie na Piaskach zrealizowano projekt utworzenia cmentarza niemieckiego. Rozpoczęto tam również budowę krematorium, które początkowo miało służyć do pochówków bezimiennych cywilów, zmarłych w szpitalach w Ostrowie. Jednakże, w miarę zbliżania się końca wojny, krematorium stało się miejscem spoczynku dla niemieckich żołnierzy, którzy zostali ranni na froncie wschodnim i zmarli w ostrowskim lazarecie. Budowa była przeprowadzana z wykorzystaniem siły roboczej więźniów oraz jeńców wojennych, a w trakcie tych prac zginęło czterech Niemców.
Warto zaznaczyć, że podczas realizacji tego projektu utwardzono również ulicę Starokaliska (dzisiejsza Limanowskiego) wykorzystując gruz z pomnika Pana Jezusa z Wenecji (obecnie nazywaną Borowianką).
Cmentarz ten zlokalizowany był na leśnej drodze, po lewej stronie od Ostrowa. Z kierunku Starokaliskiej wchodziło się w głąb lasu, gdzie na wykarczowanej polanie o wymiarach 50 na 70 metrów planowano wybudować kolumbarium. Obok zrealizowano prostokątny budynek administracyjno-gospodarczy, w którym m.in. wykonywano trumny i który miał przejazd w środku.
Kolejną konstrukcją był budynek krematorium, zlokalizowany na okrągłym, brukowanym placu, który był również wykorzystywany do ceremonii pogrzebowych. Cmentarz znajdował się 300 metrów dalej, gdzie zmarłych grzebano w trzech pierścieniach, rozmieszczonych w obwodzie koła. Ponadto w południowo-zachodnim rejonie tego miejsca zlokalizowane były zbiorowe mogiły, które datuje się na początek 1945 roku. Spoczywały tam zarówno cywile niemieccy, ofiary egzekucji NKWD, jak i żołnierze niemieccy oraz radzieccy, którzy później zostali ekshumowani.
Niestety, krematorium nie doczekało się odpowiedniego wyposażenia ani uruchomienia przed zakończeniem wojny. Przez pewien czas w okolicy pozostawały niepochowane zwłoki, które znalazły się pod opieką miejscowych mieszkańców Karsek po wojnie, a sam obiekt krematorium został rozebrany między 1947 a 1951 rokiem.
W 2014 roku, dzięki pracom archeologicznym, odkryto zbiorowe mogiły z 38 żołnierzami niemieckimi, którzy zostali po latach powtórnie pochowani na cmentarzu Miłostowo w Poznaniu. Miejscowy leśniczy, Lech Szymański, z własnych środków ufundował dwa głazy. Jeden z nich jest ozdobiony tablicą informacyjną, a drugi — tablicą pamiątkową, na której znajduje się krzyż oraz cytat z kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Przypisy
- a b c Jak budowano ostrowskie Piaski [online], gazetaostrowska.pl [dostęp 13.03.2023 r.]
- Redakcja, Ostrów: Zwłoki żołnierzy na Piaskach-Szczygliczce [ZDJĘCIA] [online], Ostrów Wielkopolski Nasze Miasto, 22.03.2014 r. [dostęp 13.03.2023 r.]
- Bardzo rzadki gatunek ptaków pojawił się na ostrowskich Piaskach., „ostrow.naszemiasto.pl”, 25.10.2018 r. [dostęp 31.10.2018 r.]
- Ogólnopolska Baza Kolejowa [online], www.bazakolejowa.pl [dostęp 25.09.2022 r.]
- Centrum Edukacji Ekologicznej » O Parku [online], eko.crkzir.com.pl [dostęp 25.09.2022 r.]
- Zbysław KazimierzZ.K. Jeżewski Zbysław KazimierzZ.K., Ostrowskie "Eleusis" 1939-1946, t. 2, Ostrów Wielkopolski: Biblioteka Publiczna im. Stefana Rowińskiego, 2007, [dostęp 13.03.2023 r.]
- a b c d e MichałM. Radziszewski MichałM., Zbiornik Piaski-Szczygliczka [online], otop.org.pl, 07.07.2005 r. [dostęp 31.10.2018 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Osiedla":
Osiedle Jana Pawła II (Ostrów Wielkopolski) | Krępa (Ostrów Wielkopolski) | Zacharzew (Ostrów Wielkopolski) | Stare Kamienice | Śródmieście (Ostrów Wielkopolski) | Osiedle Odolanowskie | Stary Staw (Ostrów Wielkopolski) | Osiedle Powstańców Wielkopolskich (Ostrów Wielkopolski)Oceń: Piaski-Szczygliczka