Edmund Dalbor to postać, która odcisnęła znaczące piętno na historii Kościoła katolickiego w Polsce. Urodził się 30 października 1869 roku w Ostrowie Wielkopolskim, a swoje życie zakończył 13 lutego 1926 roku w Poznaniu.
Był nie tylko duchownym rzymskokatolickim, ale także piastował godność arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego i poznańskiego. Jego wpływ na Kościół i społeczeństwo był szczególnie widoczny w latach 1915–1926, kiedy to pełnił funkcję prymasa Polski.
Dodatkowo, w 1919 roku otrzymał tytuł kardynała prezbitera, co potwierdza jego wybitną rolę w hierarchii Kościoła.
Życiorys
Edmund Dalbor przyszedł na świat 30 października 1869 roku w Ostrowie Wielkopolskim, jako dziecko Władysława i Katarzyny z Rutkowskich. W 1888 roku ukończył ostrowskie gimnazjum, zdobywając maturę. Następnie podjął studia na Uniwersytecie w Münsterze, a od 1889 kontynuował naukę w seminarium w Poznaniu. W 1892 roku wyruszył do Rzymu, gdzie w 1894 uzyskał doktorat z prawa kanonicznego. Tego samego roku, 25 lutego, z rąk biskupa Jana Wronki przyjął święcenia kapłańskie.
W 1894 roku objął stanowisko wikariusza w parafii św. Marcina w Poznaniu, a wkrótce potem pełnił rolę penitencjarza w katedrze gnieźnieńskiej. 30 czerwca 1915 roku otrzymał nominację na arcybiskupa metropolitę gnieźnieńskiego oraz poznańskiego i zarazem prymasa Polski. Sakrę biskupią przyjął 21 września 1915. 30 września odbył ingres do archikatedry poznańskiej, a dwa dni później do archikatedry gnieźnieńskiej.
15 grudnia 1919 roku został kreowany kardynałem prezbiterem, obok innych zasłużonych duchownych, w tym Aleksandra Kakowskiego. W czasach wolnej Polski zaczynał ponownie posługiwać się tytułem Prymasa Polski, a już w 1919 roku zwołał pierwszą konferencję biskupów polskich. Trzy lata później zorganizował Metropolitalny Sąd Duchowny, a w 1925 roku powołał pierwsze w Polsce kościelne Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu.
11 lipca 1921 roku odznaczono go Orderem Orła Białego, a on sam zasiadał w pierwszej historycznej Kapitule tego odznaczenia, pełniąc funkcję kanclerza. W tym samym roku uhonorowano go tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Lwowskiego oraz uniwersytetu w Münsterze. Otrzymał również odznakę „Wdzięczności” od ZHP oraz francuski Krzyż Wielki Orderu Legii Honorowej.
Edmund Dalbor spoczywa w podziemiach archikatedry gnieźnieńskiej. 1 maja 1938 roku, podczas uroczystości odpustowych ku czci św. Wojciecha w Gnieźnie, kardynał August Hlond odsłonił jego pomnik w kaplicy Bogorii. W jego rodzinnym mieście, Ostrowie Wielkopolskim, znajduje się ulica nosząca jego imię, a na zewnętrznym murze tamtejszej konkatedry umieszczona została tablica poświęcona jego pamięci.
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Marian Fąka | Marian Finke | Paweł Malecha (ksiądz)Oceń: Edmund Dalbor