Witold Banach, urodzony w 1959 roku w Ostrowie Wielkopolskim, jest postacią wielowymiarową, łączącą w sobie cechy historyka, pisarza oraz aktywnego działacza kulturalnego. Jego działalność jest nie tylko przykładami twórczości literackiej, ale również ma ogromne znaczenie dla lokalnej kultury.
W szczególności, w 1988 roku Witold Banach zainicjował projekt, który przyczynił się do rozwoju lokalnego dziedzictwa kulturowego – organizując oraz pełniąc rolę dyrektora Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego, które stało się ważnym punktem na mapie kulturalnej regionu.
Twórczość
Witold Banach, jako utalentowany prozaik, zajmuje się tworzeniem słuchowisk, esejów, wierszy oraz opowiadań o tematyce fantastyki naukowej. Jego dzieła ukazały się w zbiorze zatytułowanym Nowa forma spotkania, wydanym w 2001 roku. Debiutował w 1976 roku, zdobywając wyróżnienie w konkursie Polskiego Radia na słuchowisko science-fiction, prezentując tekst Czarna Dziura, który miał premierę w 1977 roku. Jego kolejny sukces nastąpił w 1981 roku, kiedy to zdobył II nagrodę za słuchowisko Człowiek-literatura (emisja 1981). Kolejne wyróżnienie otrzymał w 1987 roku za tekst Powitanie, który został wyemitowany w 1988 roku.
Warto zaznaczyć, że Polskie Radio zrealizowało również inne jego teksty, w tym Nowa forma spotkania (w latach 1982, 1984, 1986) oraz Nie piszcie kryminałów (w latach 1984, 1985, 1986).
W 1988 roku Witold Banach pełnił funkcję organizatora i dyrektora Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego, stając się znaczącą postacią w popularyzacji historii Ostrowa Wielkopolskiego oraz południowej Wielkopolski. Jako autor i wydawca licznych publikacji, koncentrował się na regionie ostrowskim, przyczyniając się do jego promocji.
Za swoje osiągnięcia jako historyk oraz animator kultury, Witold Banach został odznaczony nagrodą Wielkopolskiego Towarzystwa Kulturalnego w 1988 roku oraz nagrodą Polcul Foundation w 1992 roku. W skład kapituły tej nagrody znajdowały się takie postacie jak Stanisław Barańczak, Jerzy Boniecki, Mirosław Chojecki, Jerzy Giedroyć, Gustaw Herling-Grudziński, Jan Nowak-Jeziorański, Jan Pakulski, Eugeniusz Smolar, a także Jakub Święcicki.
Album Witolda Banacha zatytułowany Ostrów Wielkopolski w dawnej pocztówce 1897-1939 został nominowany do nagrody Edukacja 99′ podczas Międzynarodowych Targów Książki Edukacyjnej, co było wyjątkowe, ponieważ był to jedyny album nominowany spośród pozycji wydanych poza dużymi ośrodkami wydawniczymi, takimi jak Warszawa, Kraków, Wrocław czy Poznań. Ponadto, publikacja Ostrów pod znakiem pegaza, wydana w 2005 roku, zdobyła wyróżnienie od jury Poznańskiego Przeglądu Nowości Wydawniczych „Książka Wiosny 2005”.
Wybrane publikacje
Wśród najważniejszych dzieł Witolda Banacha, można znaleźć szereg interesujących publikacji w różnych dziedzinach literackich. Fantastyka naukowa posiada bogaty zbiór tytułów, które zyskały uznanie wśród czytelników.
- Apokryfy (1985),
- Nowa forma spotkania (2001) – zbiór opowiadań i słuchowisk (pierwsza publikacja w nawiasie):
- Dar od bogów (fanzin „Kwazar”, nr 17, styczeń 1974),
- Nowa forma spotkania (premiera adaptacji radiowej: 5 grudnia 1982 r., pr. I PR; „Kwazar”, nr 10, lato 1983 r.),
- Nie piszcie kryminałów (w publikacji prasowej Ofiara dobroci, Południowa Wielkopolska, nr 2, czerwiec 1982 r.; premiera adaptacji radiowej: 23 czerwca 1984 r., pr. IV PR),
- Sprawdzian (pt. Test, czyli jeśli wierzysz w UFO, „Południowa Wielkopolska”, nr 12, 1983 r.),
- Człowiek – literatura (premiera adaptacji radiowej: 27 grudnia 1981 r., pr. I PR),
- Uf (pt. Ingerencja, „Kwazar” nr 32, jesień 1987 r.),
- Gorbaczow story („Ziemia Kaliska”, nr 36, 6 września 1991 r., dod. „Literacka Ziemia Kaliska”).
W zakresie regionalistyki, Banach także ma na swoim koncie cenne tytuły, które rzucają światło na historię i kulturę regionu:
- Ostrów Wielkopolski w dawnej pocztówce 1897-1939 (1998),
- Powiat ostrowski w dawnej pocztówce do 1939 roku (1999),
- Ostrów Wielkopolski „w pigułce” (2003),
- Historia Ostrowa na każdy dzień (2004),
- Ostrów pod znakiem pegaza – literacki przyczynek do dziejów miasta (2005).
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Paweł Berkowski | Wiesław Cupała | Wojciech Czemplik | Michał Kaczmarek (piosenkarz) | Jan Maciej Kopecki | Jarosław Lis | Helena Maria Sawicka | Wojciech Bąk | Batia Grossbard | Jerzy Kujawski (malarz) | Wojciech Gawłowski | Roman Lechowicz | Agnieszka Greinert | Kazimierz Radowicz | Józef Bendziecha | Roman Bąk (poeta) | Maciej Balcar | Adolf Josef Gerstmann | Krzysztof Cander | Anna Ilska-GruchotOceń: Witold Banach