Helena Maria Sawicka, która urodziła się 28 stycznia 1935 roku w Ostrowie Wielkopolskim, to znana i utalentowana artystka plastyk, która w ciągu swojego życia stworzyła wiele unikalnych dzieł, w tym także ekslibrisy i grafiki.
Jej sztuka zyskała uznanie, a twórczość pozostawia niezatarte ślady w polskiej kulturze artystycznej. Niestety, zmarła 2 marca 2024 roku, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny.
Studia i praca zawodowa
Helena Maria Sawicka ukończyła studia plastyczne w 1980 roku na Uniwersytecie Śląskim, w filii położonej w Cieszynie. Następnie, w 1984 roku, zdobyła dyplom studiów podyplomowych z grafiką na Uniwersytecie Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie.
Od 1953 roku była aktywna zawodowo jako nauczycielka przedszkola, a w ciągu swojej kariery uczyła również plastyki w szkołach podstawowych oraz średnich w Ostrowie Wielkopolskim, gdzie pracowała do 1991 roku. W latach 80. przeszła II stopień specjalizacji w zakresie wychowania plastycznego.
Działania plastyczne pozazawodowe
Helena Maria Sawicka była osobą o niezwykłej pasji do sztuki, zajmującą się malarstwem, rysunkiem oraz grafiką, w tym małymi formami graficznymi i ekslibrisami. Swoją twórczość rozwijała jako długoletni członek sekcji plastycznej w Klubie Nauczyciela w Ostrowie Wielkopolskim, a także aktywnie uczestnicząc w sekcji literacko-plastycznej tego samego klubu.
W latach 1976–1997 brała udział w licznych przeglądach twórczości plastycznej nauczycieli z województwa kaliskiego. Jej osiągnięcia obejmowały także udział w Międzynarodowym Biennale Małej Formy Graficznej i Ekslibrisu, organizowanym w Ostrowie Wielkopolskim, gdzie od 1982 roku prezentowała swoje prace malarskie i graficzne na wystawach pod nazwą „Ostrowska plastyka”. W tym czasie zyskała również uznanie za twórczość ekslibrisową, tworząc 190 ekslibrisów przy użyciu techniki akwaforty.
Artystka brała udział w wystawach, takich jak Międzynarodowa Wystawa „Egeria” oraz „Jacy jesteśmy”, które odbyły się w Powiatowej Galerii Sztuki Współczesnej w Ostrowie Wielkopolskim. Jej obecność na ogólnopolskich oraz międzynarodowych plenerach plastycznych, w tym w Erfurcie w Niemczech, wzbogaciła jej doświadczenie artystyczne.
Prace Sawickiej były szeroko eksponowane w różnych miastach, zarówno w Polsce, jak i za granicą. Prezentowała swoje dzieła w takich miejscach, jak: Częstochowa, Grudziądz, Kalisz, Kraków, Lublin, Poznań, Radom, Rawicz, Rzeszów, Wałbrzych, Warszawa, a także w wielu miastach zagranicznych, w tym w Argentynie, Belgii, Bułgarii, Chinach, Chorwacji, Czechach, Francji, Hiszpanii, Holandii, Hongkongu, Japonii, Jugosławii, Kazachstanie, Litwie, Meksyku, Niemczech, Rosji, Rumunii, Słowacji, Turcji, Ukrainie, USA oraz Włoszech.
Sawicka nie ograniczała się jedynie do zbiorowych wystaw. Zrealizowała również wiele wystaw indywidualnych, z których niektóre zostały zorganizowane w następujących latach:
- 1983 – Malarstwo i grafika, Klub Nauczyciela w Ostrowie Wielkopolskim,
- 1986 – Malarstwo, Klub Międzynarodowej Prasy i Książki w Ostrowie Wielkopolskim,
- 1987 – Grafika i malarstwo; Malarstwo, Klub Międzynarodowej Prasy i Książki w Kaliszu,
- 1996–2005 – Grafika, rysunek, malarstwo. Klub Nauczyciela w Ostrowie Wielkopolskim,
- 1996 – Malarstwo, rysunek, grafika. Krotoszyński Ośrodek Kultury „Galeria Refektarz” – Krotoszyn,
- 1996, 1998 – Krakowskie Biennale exlibrisu polskiego – Kraków,
- 1997 – Malarstwo, rysunek, grafika, Sanatorium MSW Kołobrzeg,
- 1998 – Ekslibrisy i małe formy grafiki Heleny Sawickiej w Widzewskiej Galerii Ekslibrisu w Łodzi,
- 2000 – Helena Sawicka Malarstwo, rysunek, grafika, ekslibris – Pałac Myśliwski w Antoninie,
- 2000, 2014 – Ostrów w malarstwie, grafice i rysunku, Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego, Ostrów Wielkopolski,
- 2001–2014 – „Jacy jesteśmy”, Powiatowa galeria Sztuki Współczesnej w Ostrowie Wielkopolskim,
- 2003 – Kraków Galeria Ekslibrisu Domu Kultury „Podgórze”, Helena Sawicka Ekslibrisy i małe formy graficzne,
- 2014 – Ostrów artystów, Ostrowskie Centrum Kultury – Ostrów Wielkopolski,
- 2015 – Międzynarodowa wystawa exlibrisu „Drogi do wolności”, Biblioteka Publiczna, Oleśnica,
- 2016 – Helena Sawicka, malarstwo, rysunek, grafika – Galeria 33 w Ostrowie Wielkopolskim,
- 2016 – Helena Sawicka, grafika – Forum Synagoga w Ostrowie Wielkopolskim.
Prace w zbiorach
Prace Heleny Sawickiej są rozproszone po różnych zbiorach oraz muzeach, zarówno w Polsce, jak i za granicą. Oto niektóre z miejsc, w których można je znaleźć:
- Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego,
- Muzeum Okręgowe w Rzeszowie,
- Muzeum w Lubaczowie,
- Muzeum Sztuki Współczesnej w Radomiu,
- Muzeum Archidiecezjalne w Poznaniu,
- Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym,
- Muzeum Narodowe Wrocław Oddział Panorama Racławicka,
- Miejska Biblioteka Publiczna w Świdnicy,
- International Museum Maastricht w Holandii,
- Staatliches Museum Schloss Burgk w Niemczech,
- Universidad Nacional de Rosario – Argentyna,
- Museo Claudio L Sempre – Argentyna,
- Svencilisna Krjiżnica Rijeka – Chorwacja,
- Muzeum Utena – Litwa,
- Muzeum Floren Maramures – Rumunia,
- Hacettepe University – Ankara Turcja,
- Museo Etnografico Tiranese – Włochy.
Nagrody i wyróżnienia
Helena Maria Sawicka zdobyła wielu nagród oraz wyróżnień w obszarze grafiki oraz ekslibrisu, co wyraźnie potwierdza jej talent i zdolności artystyczne. Poniżej przedstawiamy niektóre z jej osiągnięć:
- 1977 – Leszno, III Nagroda w ogólnopolskim konkursie na grafikę „Pejzaże wiejskie”,
- 1978 – Leszno, wyróżnienie za grafikę podczas II Festiwalu Artystycznego Nauczyciela PAN`78,
- 1984 – Radom, III nagroda w ogólnopolskim konkursie na ekslibris „Jan Kochanowski”,
- 1985 – Ostrów Wielkopolski, nagroda specjalna na ogólnopolskiej wystawie twórczości plastycznej nauczycieli,
- 1996 – Lublin, wyróżnienie za grafikę w ogólnopolskim przeglądzie twórczości plastycznej nauczycieli,
- 1998 – Poznań, wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie „Wielkopolska w ekslibrisie”,
- 2000 – Rzeszów, wyróżnienie za grafikę podczas ogólnopolskiej wystawy twórczości pedagogów plastyki,
- 2002 – Rzeszów, wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie na grafikę i rysunek plastyków pedagogów,
- 2004 – Kraków, I Nagroda w dziedzinie grafiki w konkursie „Morze”,
- 2006 – Lublin, nagroda na VIII Ogólnopolskim Biennale Twórczości Plastycznej Nauczycieli.
Te sukcesy stanowią dowód na jej wysoką jakość twórczości artystycznej oraz znaczący wpływ na środowisko plastyczne w Polsce.
Wyróżnienia i odznaczenia
Helena Maria Sawicka, w ciągu swojej kariery, została uhonorowana wieloma prestiżowymi wyróżnieniami, które potwierdzają jej znaczący wkład w kulturę i edukację.
- Złoty Krzyż Zasługi (1975),
- Nagroda Kuratora Oświaty i Wychowania w Kaliszu (1981 i 1990),
- Medal Za Zasługi w Rozwoju Ostrowa Wielkopolskiego (1985),
- Osobowość Ostrowskiej Kultury (2003, 2006),
- Filar Kultury Nagroda Prezydenta Ostrowa Wielkopolskiego (2016).
Przypisy
- Helena Sawicka tworzyła z pasją to, co podpowiadało jej serce [online], Kurier Ostrowski, 07.04.2024 r. [dostęp 30.04.2024 r.]
- Zmarła Helena Sawicka [online], Kurier Ostrowski, 11.03.2024 r. [dostęp 30.04.2024 r.]
- Zmarła osobowość ostrowskiej kultury [online], DlaWas.info, 11.03.2024 r. [dostęp 30.04.2024 r.]
- Helena Sawicka [online], wlkp24.info [dostęp 30.04.2024 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Wojciech Bąk | Batia Grossbard | Jerzy Kujawski (malarz) | Jacek Jędrzejak | Kazimierz Grześkowiak | Artur Fryz | Jerzy Ofierski | Edzard Schaper | Wojciech Pacyna | Anna Ilska-Gruchot | Jarosław Lis | Jan Maciej Kopecki | Michał Kaczmarek (piosenkarz) | Wojciech Czemplik | Wiesław Cupała | Paweł Berkowski | Witold Banach | Wojciech Gawłowski | Roman Lechowicz | Agnieszka GreinertOceń: Helena Maria Sawicka