Jerzy Ofierski, znany również pod pseudonimami „Kmicic” oraz „Wąsowski”, to postać o niezwykle bogatym życiorysie. Urodził się 11 stycznia 1926 roku w Ostrowie Wielkopolskim, a życie zakończył 24 listopada 2007 roku w Warszawie.
Był nie tylko utalentowanym aktorem, ale także pisarzem i dziennikarzem, co czyniło go wszechstronną osobowością. Jego działalność artystyczna była mocno związana z historią Polski, w szczególności z jego rolą jako żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych oraz Batalionów Chłopskich.
Życiorys
Jerzy Ofierski przyszedł na świat w Ostrowie Wielkopolskim, w rodzinie o kupieckich korzeniach, wywodzącej się z chłopskiego środowiska ojca. Jego pradziadek był chłopem pańszczyźnianym i brał udział w powstaniu styczniowym. Dziadek Ofierskiego zdecydował się na emigrację do Ameryki, gdzie przez długie lata pracował jako górnik w kopalniach Pensylwanii, a w 1919 roku powrócił do Polski. W roku 1939, w ciężkich warunkach, został wraz z rodzicami wysiedlony przez Niemców do Generalnego Gubernatorstwa.
W trakcie drugiej wojny światowej walczył w oddziale Narodowych Sił Zbrojnych kierowanym przez Wacława Piotrowskiego, znanego jako „Cichy”, na terenach Lubelszczyzny. Jego kariera artystyczna rozpoczęła się w 1946 roku, gdy zadebiutował w prasie jako satyryk, natomiast jako aktor zadebiutował w teatrze 1 października 1949 roku.
Jedną z najpopularniejszych postaci stworzonych przez Ofierskiego był sołtys Kierdziołek z Chlapkowic, który odznaczał się mądrością wiejskiego filozofa i zdolnością komentowania aktualnych wydarzeń. Jego monologi często zaczynały się od słów „Cie choroba!” Ofierski był honorowym sołtysem III Rzeczypospolitej Polskiej. Do legendy przeszły również jego występy w słynnym „Podwieczorku przy Mikrofonie”, gdzie występował obok znakomitości takich jak Hanka Bielicka, Kazimierz Brusikiewicz, Adolf Dymsza oraz Ludwik Sempoliński.
Jako Kierdziołek, gościł zarówno w telewizji, w cyklu „Pocztówka z Chlapkowic” w programie „Dyżurny Satyryk Kraju”, jak i w radiu w „Podwieczorku przy mikrofonie”. Jego występy można było zobaczyć również na scenach polonijnych w wielu krajach. Ofierski z satyrycznym zacięciem wyśmiewał absurdalne sytuacje za czasów PRL. Jego występy miały miejsce w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Anglii, Francji, Belgii, Niemczech, Izraelu oraz Australii, gdzie wystąpił w jednej z największych sal koncertowych – Sydney Opera House. W USA zagościł na scenach ponad tysiąc razy, a w 1972 roku zdobył tytuł najpopularniejszego polskiego aktora według polonijnej publiczności.
Ofierski był autorem wielu tekstów dla artystów polskiej estrady i napisał dziesięć powieści, w tym 3-tomową sagę chłopską „W imię ojca”, powieść oraz scenariusz filmowy „Nie było słońca tej wiosny”, a także political fiction „Masakra w Holland tunelu”. Przez ponad 55 lat działalności artystycznej współpracował z wieloma teatrami w Polsce, w tym z Teatrem Satyryków w Poznaniu oraz znanymi warszawskimi teatrami, takimi jak Syrena, Komedia, Buffo czy Estrada Na Skarpie. Ponadto prowadził kabaret „U Kierdziołka” w Domu Chłopa w Warszawie.
Po jego śmierci, Jerzy Ofierski został pochowany z honorami w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w kwaterze A29-tuje-20.
Twórczość
Jerzy Ofierski to utalentowany pisarz, którego dorobek literacki obejmuje zarówno monologi, jak i powieści, które zyskały uznanie wśród czytelników. Jego twórczość jest różnorodna, wypełniona zarówno humorem, jak i refleksją nad życiem społecznym.
Wśród jego monologów można wyróżnić następujące tytuły:
- Cie choroba (1964),
- Ze stołka sołtysa Kierdziołka (1966),
- Party u Kierdziołka (1967),
- Za kierdziołkową miedzą (1970),
- U sołtysa zabawa (1974),
- Błędy i wybaczenia (1982),
- Ale się porąbało (1992).
Oprócz monologów, Ofierski jest również autorem wielu powieści, w tym:
- Nie było słońca tej wiosny (1972),
- Nie zdałeś matury poruczniku (1974),
- Zstąpiłeś na Broadway Mesjaszu (1977),
- Masakra w Holland Tunelu (1991),
- Taniec błaznów na okrągłym stole,
- W imię ojca,
- Owczarz,
- Według Łukasza,
- Szuler,
- Świadek koronny.
Ofierski swoją twórczością aktualizuje tematykę codziennych zmagań i dylematów, nadając im literacką formę, która angażuje i skłania do przemyśleń.
Filmografia
Jerzy Ofierski, utalentowany twórca filmowy, ma w swoim dorobku wiele zauważających osiągnięć. Poniżej przedstawione są niektóre z jego najważniejszych projektów.
- Czterdziestolatek (serial telewizyjny) (1977) – wiceminister Zwiastowicz w odcinkach: W obronie własnej, czyli polowanie oraz Smuga cienia, czyli pierwsze poważne ostrzeżenie,
- Nie było słońca tej wiosny (1983) – autor scenariusza i dialogów,
- 40-latek. 20 lat później (serial telewizyjny) (1993) – minister przekształceń własnościowych w odcinku Jubileusz, czyli jeszcze nie sprzątają.
Odznaczenia i wyróżnienia
Jerzy Ofierski był osobą, której życie i działalność zasłużyły na szczególne uznanie, co znajduje odzwierciedlenie w licznych odznaczeniach oraz wyróżnieniach, które były mu przyznawane.
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – przyznany pośmiertnie w 2007 roku za wyjątkowe zasługi na rzecz niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, a także jego działalność na rzecz kultury oraz osiągnięcia w pracy artystycznej,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, uzyskany w 1985 roku,
- Złoty Krzyż Zasługi, odznaczony w 1955 roku,
- Krzyż Partyzancki, przyznany w 1995 roku,
- Krzyż Narodowego Czynu Zbrojnego, także w 1995 roku,
- Złota Oznaka Honorowa Towarzystwa Polonia, wręczona w 1987 roku,
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego, przyznana w 1967 roku,
- Nagroda przyznana podczas VI Konkursu na utwór dramatyczny we Wrocławiu w 1978 roku za spektakl „I poczęłaś syna człowieczego”,
- Honorowy obywatel Ostrowa Wielkopolskiego,
- Honorowy obywatel Syracuse w stanie Nowy Jork w USA.
Wszystkie te odznaczenia świadczą o wybitnych osiągnięciach Jerzego Ofierskiego oraz o jego niezatartej roli w historii i kulturze Polski.
Przypisy
- Jerzy S. Majewski, Tomasz Urzykowski. Narodowy Panteon na Powązkach. Sławne osoby pochowane w latach 2007–2017. „Gazeta Stołeczna”, s. 11, 27.10.2017 r.
- Prezydent RP odznaczył pośmiertnie Jerzego Ofierskiego.
- Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
- Benefis Jerzego Ofierskiego – 11.04.2005 r. ostrow-wielkopolski.um.gov.pl.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Edzard Schaper | Wojciech Pacyna | Anna Ilska-Gruchot | Krzysztof Cander | Adolf Josef Gerstmann | Maciej Balcar | Roman Bąk (poeta) | Józef Bendziecha | Kazimierz Radowicz | Agnieszka Greinert | Artur Fryz | Kazimierz Grześkowiak | Jacek Jędrzejak | Jerzy Kujawski (malarz) | Batia Grossbard | Wojciech Bąk | Helena Maria Sawicka | Jarosław Lis | Jan Maciej Kopecki | Michał Kaczmarek (piosenkarz)Oceń: Jerzy Ofierski