Jan Maciej Kopecki


Jan Maciej Kopecki, urodzony 24 czerwca 1945 roku w Ostrowie Wielkopolskim, był znakomitym polskim grafikiem oraz rytownikiem. Jego twórczość wzbogaciła polską sztukę i kulturę, a jego nazwisko jest znane w kręgach artystycznych.

Zmarł 25 września 2016 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny, obejmujący wiele różnych form twórczości.

Kopecki specjalizował się w projektowaniu znaczków pocztowych, dokumentów oraz banknotów. Jego prace charakteryzowały się szczegółowością oraz unikalnym podejściem do grafiki, w tym autorstwa rycin, miedziorytów i stalorytów.

Życiorys

Jan Maciej Kopecki przyszedł na świat 24 czerwca 1945 roku w Ostrowie Wielkopolskim. Był najstarszym synem w семье, mając obok siebie dwóch braci oraz dwie siostry. Jego edukacja rozpoczęła się w Szkole Podstawowej im. Ewarysta Estkowskiego w Ostrowie, po czym kontynuował naukę w Technikum Leśnym w Mojej Woli. Po zdaniu matury, zdecydował się na dalsze kształcenie w Studium Nauczycielskim w Kaliszu, gdzie miał okazję uczestniczyć w zajęciach prowadzonych przez prof. Andrzeja Niekrasza.

W 1968 roku rozpoczął studia na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Po zakończeniu nauki w 1973 roku, przeniósł się do Warszawy, gdzie związał swoje życie zawodowe z Polską Wytwórnią Papierów Wartościowych (PWPW). Od 1992 roku pełnił rolę kierownika Pracowni Projektów i Form Oryginałowych, a w 1998 roku objął stanowisko naczelnym grafikiem PWPW. Jego prace obejmowały nie tylko projekty dokumentów, banknotów i znaczków, ale również grafiki, ryciny oraz ekslibrisy. Posługiwał się różnorodnymi klasycznymi technikami, w tym miedziorytem oraz wymagającym stalorytem.

Na emeryturę przeszedł w 2014 roku. Życie osobiste również odegrało istotną rolę w jego historii – 8 września 1974 roku zawarł związek małżeński z Mirosławą. Z tego związku na świat przyszły trzy córki: Justyna – utalentowana graficzka, Marta oraz Maria. Wyróżniającym się momentem w jego artystycznym dorobku było umieszczenie na znaczku nr kat. 3374, przedstawiającym króla Władysława Łokietka z 1995 roku, ukrytego wyznania: Mira – Moja Miłość.

Jan Maciej Kopecki zmarł 25 września 2016 roku w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w kwaterze f-2-24.

Wybrane prace

Banknoty, dokumenty, ilustracje

Jan Maciej Kopecki stworzył wiele znakomitych rycin odnoszących się do banknotów oraz dokumentów. W tym kontekście należy wspomnieć o seriach banknotów „Wielcy Polacy”, w ramach której opracowano ryty portretów takich osobistości jak Józef Bem, Ignacy Jan Paderewski, Stanisław Wyspiański, Stanisław Staszic, a także Mieszko I i Bolesław Chrobry.

Warto zwrócić uwagę na wzór biometrycznego paszportu, który ilustruje „Historię podróżowania na przestrzeni wieków”. Kopecki wprowadził również szereg projektów banknotów kolekcjonerskich dla NBP, takich jak 10 złotych upamiętniające Józefa Piłsudskiego z okazji 90. rocznicy odzyskania niepodległości (2008) oraz 20 złotych z 2009 roku, z okazji 200. rocznicy urodzin Juliusza Słowackiego.

Dodatkowo, znaczącym osiągnięciem jest ryt portretu Jana Pawła II dla banknotu kolekcjonerskiego „Jan Paweł II” z 2006 roku. Kopecki także opracował wzór dla prawa jazdy oraz zestaw akwarel dotyczących hipologii, które znalazły swoje miejsce w Encyklopedii PWN.

Znaczki pocztowe

W dziedzinie filatelistyki, Jan Maciej Kopecki zasłynął z rycin serii znaczków „Poczet królów i książąt polskich”. Wzory te inspirowane były obrazami Jana Matejki, przedstawiając postacie takie jak Władysław I Herman, Bolesław Chrobry, Mieszko II Lambert, Władysław II Wygnaniec, Rycheza Lotaryńska, Konrad I Mazowiecki, Władysław Łokietek oraz Kazimierz Wielki.

Kopecki przygotował także ryt znaczka upamiętniającego 150-lecie Warszawskiej Straży Pożarnej, jak również znaczki z serii Głowy wawelskie oraz drzeworyty ludowe z XVI wieku. Wśród jego prac można znaleźć również ryt znaczka Macieja Rataja (1884-1940), a także archetypowe wizerunki Orła Piastowskiego i Pieczęci Bolesława Księcia Legnickiego z serii Piastowie śląscy (1975).

Oprócz tego, Kopecki stworzył ryt bloku Montreal oraz realizację portretu Zygmunta II Augusta w bloku 450-lecia Poczty Polskiej. Jego twórczość obejmowała także znaczek z okazji 150. rocznicy narodzin Josepha Conrada, a także blok znaczków z okazji 900-lecia Kroniki Galla Anonima, co stanowi ostatni grawerowany rylec znaczek w Polsce.

Wybrane wystawy

Jan Maciej Kopecki, artysta o bogatym dorobku, uczestniczył w licznych wystawach, zarówno indywidualnych, jak i zbiorowych. Jego prace mogły być oglądane w wielu miastach, a każda z wystaw przyczyniła się do jego renomy w świecie sztuki.

  • wystawa indywidualna, BWA, Słupsk, 1974,
  • poplenerowa wystawa zbiorowa, Janów Podlaski, 1976,
  • wystawa indywidualna, Ostrów Wielkopolski, 1983,
  • wystawa ekslibrisu, Wrocław, 1983,
  • pokonkursowa wystawa ekslibrisu, Pescara, Włochy, 1988,
  • biennale ekslibrisu, Malbork, 1992 i 1994,
  • Dom Aukcyjny Christie’s, Londyn, Wielka Brytania, 1993,
  • światowy kongres ekslibrisu, Mediolan, Włochy, 1994,
  • triennale grafiki, Kraków, 1997,
  • biennale małych form graficznych i ekslibrisu, Ostrów Wielkopolski, 1997,
  • wystawa indywidualna, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych, Warszawa, 1997,
  • wystawa indywidualna, Muzeum Literatury, Warszawa, 2011,
  • „Jan Maciej Kopecki • Ołówkiem i rylcem” – wystawa indywidualna, Muzeum Poczty i Telekomunikacji, Wrocław, 2012.

Każda z tych wystaw miała szczególne znaczenie dla rozwoju jego kariery artystycznej, a także dla uznania jego talentu przez szerszą publiczność.

Odznaczenia

Jan Maciej Kopecki, w swojej karierze, został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami:

  • złoty medal za długoletnią służbę, 6 czerwca 2011,
  • medal Republiki Ostrowskiej, 10 listopada 2013.

Przypisy

  1. Marek Jedziniak: Zmarł Jan Maciej Kopecki. www.kzp.pl. [dostęp 28.05.2018 r.] (pol.).
  2. Nie żyje Jan Maciej Kopecki. ok24.tv, 29.09.2016 r. [dostęp 28.05.2018 r.] (pol.).
  3. a b Renata Weiss. Grafik, który miał zostać leśnikiem. „Gazeta Ostrowska”. 42 (2001), s. 17, 19.10.2016 r. Ostrów Wielkopolski. ISSN 1231-9325. [dostęp 28.05.2018 r.] (pol.).
  4. a b Renata Weiss: Grafik, który miał zostać leśnikiem. gazetaostrowska.pl. [dostęp 28.05.2018 r.] (pol.).
  5. Banknot kolekcjonerski upamiętniający 90. rocznicę odzyskania niepodległości. www.nbp.pl. [dostęp 28.05.2018 r.] (pol.).
  6. 200. rocznica urodzin Juliusza Słowackiego. www.nbp.pl. [dostęp 28.05.2018 r.] (pol.).
  7. Marek Jedziniak: Poczet królów i książąt polskich (2). www.kzp.pl. [dostęp 28.05.2018 r.] (pol.).
  8. Marek Jedziniak: Poczet królów i książąt polskich (5). www.kzp.pl. [dostęp 28.05.2018 r.] (pol.).
  9. Marek Jedziniak: Poczet królów i książąt polskich (8). www.kzp.pl. [dostęp 28.05.2018 r.] (pol.).
  10. Marek Jedziniak: Poczet królów i książąt polskich (10). www.kzp.pl. [dostęp 28.05.2018 r.] (pol.).
  11. Marek Jedziniak: 150. rocznica urodzin Josepha Conrada. www.kzp.pl, 29.01.2008 r. [dostęp 28.05.2018 r.] (pol.).
  12. Marek Jedziniak: 900-lecie kroniki Galla Anonima. www.kzp.pl, 26.06.2013 r. [dostęp 28.05.2018 r.] (pol.).
  13. Hubert Błaszczyk: Uroczysta Sesja Rady Miejskiej. www.ostrowwlkp.info, 13.11.2013 r. [dostęp 28.05.2018 r.] (pol.).
  14. Odznaczenia za zasługi w walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej. www.prezydent.pl, 06.06.2011 r. [dostęp 28.05.2018 r.] (pol.).
  15. Cmentarz Stare Powązki: Mirosława Kopecka, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 03.01.2020 r.]
  16. Zakochany rytownik. „Filatelista”. 6 (884), s. 210, 21.06.1996 r. Warszawa: Polski Związek Filatelistów. ISSN 0015-0975.

Oceń: Jan Maciej Kopecki

Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:9