Andrzej Zbierski, który przyszedł na świat 20 stycznia 1926 roku w Ostrowie Wielkopolskim, jest postacią niezapomnianą w polskim świecie archeologii. Zmarł 8 października 2013 roku w Gdańsku, pozostawiając po sobie znaczący ślad w badaniach nad historią regionu. Był znanym polskim archeologiem i autorem wielu istotnych opracowań poświęconych archeologii Gdańska.
W ciągu swojej kariery, Zbierski pełnił także role honorowego prezesa Gdańskiego Towarzystwa Naukowego oraz Stowarzyszenia Muzealników Polskich, co świadczy o jego zaangażowaniu w rozwój nauki i kultury w Polsce. Ponadto, w latach 1991–2001 sprawował stanowisko dyrektora Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, gdzie znacząco przyczynił się do jego rozwoju i popularyzacji morskiej historii Polski.
Zbierski był również harcmistrzem, co podkreśla jego wszechstronność oraz zaangażowanie w wychowanie młodzieży. Jako archeolog i pedagog, pozostawił po sobie dziedzictwo, które inspirowało wiele pokoleń.
Życiorys
Andrzej Zbierski był synem Dominika Zbierskiego oraz Marii, z domu Żurek. W latach 1945-1946 pełnił funkcję łącznika I Komendy Konspiracyjnego Wojska Polskiego Warszyca. W 1946 roku został skazany na mocy sfingowanego procesu, co skutkowało ponad rocznym pobytem w aresztach UB oraz w więzieniu.
W kwestii wykształcenia, studiował mechanikę na Politechnice Łódzkiej oraz archeologię i historię na Uniwersytecie Łódzkim. W 1962 roku uzyskał stopień doktora, a w 1979 roku habilitację w Instytucie Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk. Od 1955 do 1991 roku kierował badaniami archeologicznymi w Instytucie Archeologii i Etnologii PAN w Gdańsku.
W latach 1991-2001 pełnił funkcję dyrektora Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku, które w 2013 roku zmieniło nazwę na Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku. W ramach swojej działalności naukowej, Andrzej Zbierski dokonał odnalezienia i badań grobu astronoma Jana Heweliusza, który znajduje się w kościele św. Katarzyny w Gdańsku.
Jako harcerz Szarych Szeregów, był instruktorem oraz jednym z założycieli Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. Za swoje zasługi w działalności harcerskiej, 13 kwietnia 2008 roku, podczas X Zjazdu ZHR, został odznaczony przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Andrzej Zbierski był mężem Eleonory Jadwigi z domu Kosior (1934-2022). Miał dwóch synów: Tomasza Dominika (ur. 1956) oraz Pawła. Zmarł w Gdańsku, a jego pochówek odbył się 11 października 2013 roku na cmentarzu Srebrzysko (rejon III, kwatera TAR I).
Ordery i odznaczenia
Andrzej Zbierski ma na swoim koncie wiele prestiżowych odznaczeń, które są dowodem na jego wkład i zasługi w różnych dziedzinach. Poniżej przedstawiamy zestawienie jego odznaczeń:
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (9 kwietnia 2008),
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (12 lutego 2001),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Medal Wojska (trzykrotne wyróżnienie w Londynie),
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami,
- Krzyż Armii Krajowej (Londyn),
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (29 października 2010),
- Medal Pro Memoria,
- Krzyż Honorowy ZHR Pro Amico (2011),
- Medal Księcia Mściwoja II (2001),
- Odznaka honorowa „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1971),
- Odznaka honorowa „Za zasługi dla Gdańska”.
Te odznaczenia odzwierciedlają talent oraz zaangażowanie Andrzeja Zbierskiego w służbie dla kraju oraz kultury. Jego działania i osiągnięcia są wzorem do naśladowania dla innych.
Przypisy
- a b c Zbierski Andrzej, archeolog, radny, honorowy obywatel Gdańska – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 16.10.2024 r.]
- a b Andrzej Zbierski [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 09.11.2024 r.]
- Wyszukiwarka miejsca pochówku w Gdańsku - Eleonora Zbierska [online], cmentarze-gdanskie.pl [dostęp 16.10.2024 r.]
- Wyszukiwarka miejsca pochówku w Gdańsku - Andrzej Zbierski [online], cmentarze-gdanskie.pl [dostęp 16.10.2024 r.]
- Laureaci medalu księcia Mściwoja II [online], bip.gdansk.pl [dostęp 16.10.2024 r.]
- Laureaci Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis” [online], bip.gdansk.pl [dostęp 16.10.2024 r.]
- Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 16.10.2024 r.]
- Ordery Odrodzenia Polski dla instruktorów harcerskich. Oficjalna Strona Prezydenta RP, 13.04.2008 r. [dostęp 02.11.2024 r.]
- Odznaczenia państwowe dla instruktorów ZHR. Internetowy Serwis Informacyjny ZHR on-line, 14.04.2008 r.
- Ewa Borkowska-Pastwa, Renata Adrian-Cieślak, Urszula Kret: Starszyzna Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej 1989–2022. Warszawa: Wydawnictwo ZHR, 2023 r.
- Paweł Zbierski, autor biografii Lecha Bądkowskiego: - Zaważył na całym moim życiu. gdansk.pl, 05.02.2020 r. [dostęp 16.02.2021 r.]
- Zmarł prof. Andrzej Zbierski. Wybitny archeolog i honorowy obywatel Gdańska. tvn24.pl, 09.10.2013 r. [dostęp 09.10.2013 r.]
- Dziś zostanie pochowany profesor Andrzej Zbierski. dziennikbaltycki.pl, 10.10.2013 r.
- M.P. z 2008 r. nr 83, poz. 729 „za wybitne zasługi dla rozwoju ruchu harcerskiego, za działalność na rzecz kształtowania moralności i patriotycznej postawy polskiej młodzieży”.
- M.P. z 2001 r. nr 10, poz. 159 „za wybitne zasługi dla rozwoju muzealnictwa”.
- MKiDN - Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis [online] [dostęp 01.01.2021 r.]
- Prof. Andrzej Zbierski honorowym obywatelem Gdańska. gazeta.pl, 09.09.2011 r.
- Andrzej Zbierski Honorowym Obywatelem Gdańska. gdansk.pl. [dostęp 10.09.2011 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Andrzej Niesiołowski | Kazimierz Oppeln-Bronikowski | Maria Dutkiewicz | Kazimierz Ilski | Edmund Urbański | Antoni Władysław Idźkowski | Edmund Piechocki | Paweł Śniady | Antoni Jeżowski | Piotr Śliwiński | Władysław Markiewicz | Aleksandra Cichoń | Marian Grzęda | Tadeusz Maciejewski (prawnik) | Lucyna Bakiera | Jan Sołtysiak | Barbara Mielcarzewicz | Ryszard Naskręcki | Sławomir Rosolski | Ziemowit OlszanowskiOceń: Andrzej Zbierski