Władysław Markiewicz

Nauka i edukacja

Władysław Markiewicz, który przyszedł na świat 2 stycznia 1920 roku w Ostrowie Wielkopolskim, zmarł natomiast 18 stycznia 2017 roku w Warszawie. Był to wybitny polski socjolog, który w znaczący sposób przyczynił się do rozwoju tej dziedziny nauki w Polsce.

W latach 1966–1971 pełnił funkcję profesora Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie jego prace naukowe i dydaktyczne zdobyły uznanie w środowisku akademickim. Po tej kadencji osiedlił się w Warszawie, kontynuując swoją karierę jako profesor na Uniwersytecie Warszawskim od 1972 roku.

Markiewicz był również dyrektorem poznańskiego Instytutu Zachodniego w latach 1966–1972. W jego pracy naukowej szczególnie wyróżniał się jako znawca zagadnień dotyczących współczesnej rzeczywistości społecznej. Jego doświadczenie i wiedza zostały docenione, kiedy od 1971 roku został członkiem Polskiej Akademii Nauk, a następnie w latach 1984–1989 pełnił funkcję wiceprezesa tej prestiżowej instytucji.

Życiorys

W latach 1941–1945 Władysław Markiewicz był przetrzymywany w więzieniach hitlerowskich oraz w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen. Po zakończeniu tego tragicznego okresu, w 1951 roku, ukończył studia na Uniwersytecie Poznańskim. Już od 1950 roku związał swoje życie zawodowe z tą uczelnią, gdzie pełnił różne funkcje naukowe: był asystentem, adiunktem w latach 1950–1953, zastępcą profesora, a następnie kierownikiem Katedry Podstaw Marksizmu-Leninizmu (1953–1956). Jego kariera rozwijała się dalej, a w latach 1957–1971 zajmował stanowisko dyrektora Instytutu Socjologii, aż w 1966 roku uzyskał tytuł profesora, który potwierdzono w 1971 roku.

W latach 1962–1966 pełnił obowiązki zastępcy dyrektora, a w następnych latach dyrektora Instytutu Zachodniego w Poznaniu. W 1972 roku zdecydował się na przenosiny do Warszawy, gdzie objął stanowisko profesora w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. W 1971 roku zyskał tytuł członka korespondencyjnego Polskiej Akademii Nauk, a pięć lat później awansował na członka rzeczywistego. W latach 1972–1983 był sekretarzem Wydziału Nauk Społecznych PAN oraz członkiem Prezydium PAN, a także pełnił funkcję wiceprezesa PAN od 1984 do 1989 roku. Markiewicz był również przewodniczącym Komitetu Polska 2000 PAN (1978–1985).

W 1947 roku był aktywnym członkiem Akademickiego Związku Walki Młodych „Życie”, a pomiędzy 1948 a 1951 rokiem przewodniczył Zarządowi Okręgowemu Związku Akademickiej Młodzieży Polskiej w Poznaniu. Od 1948 roku angażował się w PPR, a później w PZPR, gdzie zajmował różne stanowiska, m.in. sekretarza Komitetu Wojewódzkiego w Poznaniu (1956–1957) czy członka Centralnej Komisji Rewizyjnej PZPR (1971–1975). Uczestniczył również w pracy komisji dla analizy przyczyn społecznych konfliktów w PRL (1981–1983) oraz był członkiem Zespołu Partyjnych Socjologów przy KC PZPR, powołanym w obliczu stanu wojennego. Wspierał również Edwarda Gierka jako doradca w sprawach społeczno-gospodarczych.

Markiewicz pełnił funkcję redaktora naczelnego Polish Western Affairs w latach 1964–1976 oraz kwartalnika Studia Socjologiczne od 1968 roku. Działał jako przewodniczący polskiej grupy ekspertów w Komisji do spraw podręczników szkolnych PRL i Republiki Federalnej Niemiec (1972–1984), a także zasiadał w Zarządzie Głównym Polskiego Towarzystwa Socjologicznego od 1969 do 1972 roku. W każdym z tych pełnionych przez niego ról, jego wkład w rozwój nauk społecznych był nieoceniony.

Markiewicz był autorem około 400 artykułów i rozpraw naukowych, które koncentrowały się głównie na takich tematach jak socjologia pracy, socjologia przemysłu, czy socjologia stosunków politycznych. Jego aktywność w życiu publicznym obejmowała także wsparcie dla Włodzimierza Cimoszewicza w wyborach prezydenckich w Polsce w 2005 roku. W 2011 roku dołączył do Komitetu Nauk Politycznych Polskiej Akademii Nauk, co potwierdziło jego nieustanny wpływ na naukę.

Władysław Markiewicz zmarł i został pochowany na cmentarzu Miłostowo w Poznaniu, pozostawiając po sobie znaczący ślad w polskiej socjologii oraz szerokim gronie współpracowników i studentów.

Odznaczenia

Władysław Markiewicz to postać, która została uhonorowana wieloma prestiżowymi nagrodami. W 1999 roku otrzymał Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, co stanowi szczytowe osiągnięcie w jego karierze.

Poza tym, zdobył także Krzyż Kawalerski oraz Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, a także Order Sztandaru Pracy II klasy.

Publikacje

Władysław Markiewicz jest autorem wielu publikacji, które obejmują różnorodne tematy związane z socjologią oraz procesami społecznymi. Poniżej znajduje się lista istotnych prac, które znacząco przyczyniły się do rozwoju wiedzy na jego polu.

  • przeobrażenia świadomości narodowej reemigrantów polskich z Francji, 1960,
  • społeczne procesy uprzemysłowienia, 1962,
  • społeczeństwo i socjologia w NRF, 1966,
  • propedeutyka nauki o społeczeństwie, 1971,
  • socjologia a służba społeczna, 1972,
  • stan i perspektywy rozwoju nauk humanistycznych, 1973,
  • przemiany w strukturze społecznej Polski Ludowej, 1982,
  • konflikt społeczny w PRL, 1983.

Oceń: Władysław Markiewicz

★★★★★
Średnia ocena:4.45 Liczba ocen:13