Władysław Stendera

Wojsko i służby mundurowe

Władysław Jan Antoni Stendera, znany również pod pseudonimami Gwidon oraz Pirat, urodził się 1 czerwca 1925 roku w Ostrowie Wielkopolskim. Przez życie przeszedł jako żołnierz Armii Krajowej, a także miał znaczący wkład w działalność turystyczną.

Jego kariera zawodowa obejmowała wiele lat, podczas których pełnił funkcję dyrektora ZNTK w Nowym Sączu, co również wpłynęło na rozwój regionu i lokalnej społeczności. Warto podkreślić, że jego działalność była nie tylko związana z militariami, ale również z szeroko pojętą kulturą i turystyką.

Władysław Stendera zmarł 30 marca 2000 roku w Nowym Sączu, zostawiając po sobie trwały ślad w pamięci mieszkańców oraz w historii regionu.

Życiorys

Władysław Stendera pochodził z rodziny związanej z kolejnictwem. W czasie swojego dzieciństwa, do momentu wybuchu II wojny światowej, uczęszczał do Gimnazjum Męskiego w Ostrowie, gdzie ukończył trzy klasy. Równocześnie, wstąpił do harcerstwa, do drużyny noszącej imię Tomasza Zana. Po rozpoczęciu wojny podjął pracę w rodzinnym mieście. W owym czasie rozpoczął również działalność konspiracyjną, w ramach której przeszedł szkolenie zarówno wojskowe, jak i sanitarne.

W 1943 roku Władysław Stendera przeniósł się do Nowego Sącza, gdzie rozpoczął pracę w Warsztatach Wagonowych „Ostbahn”. Tam kontynuował działalność konspiracyjną, przystępując do lokalnej grupy Armii Krajowej noszącej nazwę „Nurt”. Niestety, 13 kwietnia 1944 roku został aresztowany i osadzony w areszcie śledczym w Nowym Sączu, a później przeniesiony do więzienia w Tarnowie, gdzie planowano wykonanie na nim wyroku śmierci.

Jednak dzięki interwencji strażnika więziennego Jana Kroczka, udało mu się uciec i następnie przedostać się do Łomnicy. Tam wstąpił do oddziału Juliana Zubka, który nosił pseudonim „Tatar”, przynależącego do 1. pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej. Wspólnie z oddziałem brał udział w różnorodnych akcjach bojowych na terenie Beskidu Sądeckiego.

Po zakończeniu działań wojennych Władysław Stendera wrócił do Ostrowa, gdzie kontynuował naukę w gimnazjum, zakończoną zdaniem „małej matury”. Wkrótce został skierowany na studia na Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie, które odbył w latach 1946–1952, uzyskując tytuł magistra nauk technicznych oraz inżyniera mechanika.

Po zakończeniu studiów wrócił do Nowego Sącza, gdzie rozpoczął pracę w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego. Tam awansował i w latach 1968–1981 pełnił funkcję dyrektora zakładu. Wcześniej, w latach 1958–1959, objął stanowisko dyrektora Miejskiego Przedsiębiorstwa Remontowo-Budowlanego w Nowym Sączu.

W latach 1956–1958 był członkiem prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Nowym Sączu. Od 1979 roku mieszkał w Piwnicznej-Zdroju. Warto dodać, że w 1947 roku Władysław Stendera został członkiem oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid” w Nowym Sączu, który przekształcił się w 1950 roku w oddział PTTK. W 1953 roku zyskał wybór do władz oddziału, a w 1955 roku objął stanowisko jego prezesa, które sprawował aż do swej śmierci.

W tym okresie przyczynił się do budowy schronisk i innych obiektów noclegowych. Jego starania zaowocowały budową schroniska PTTK na Przehybie, schroniska PTTK na Hali Łabowskiej, stanicą wodną PTTK w Znamirowicach nad Jeziorem Rożnowskim oraz urządzonym zajazdem PTTK „Pod Roztoką” w Rytrze. Dodatkowo, pod jego redakcją ukazał się Informator Ziemi Sądeckiej (1960).

Stendera samodzielnie wytyczył i odnowił mnóstwo szlaków na terenie Beskidu Sądeckiego, w tym wiele w rejonie Hali Łabowskiej. Pełnił także szereg ważnych funkcji, takich jak prezes Zarządu Wojewódzkiego PTTK w Nowym Sączu (od 1975), członek prezydium Zarządu Głównego PTTK (1960–1962), prezes rady nadzorczej Spółki PTTK Schroniska i Hotele „Karpaty” (od 1993) oraz członek Rady Tatrzańskiego Parku Narodowego (1985–1991). W 1989 roku został uhonorowany tytułem członka honorowego PTTK.

W 1995 roku jego imię nadano schronisku PTTK na Hali Łabowskiej.

Odznaczenia

Władysław Stendera, uznawany za jednego z wybitniejszych działaczy swojego czasu, został odznaczony szeregiem znaczących wyróżnień, które świadczą o jego nieprzeciętnej działalności na rzecz kraju i społeczeństwa.

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Krzyż Armii Krajowej,
  • Order Sztandaru Pracy II kl.

Oceń: Władysław Stendera

★★★★★
Średnia ocena:4.58 Liczba ocen:14